سوتی عجیب مجری تلویزیون - مجله خزرکوه

به گزارش ایسنا، پرویز مشکاتیان در گذشته در باغی در نیشابور زندگی می کرد که در آن آهو، کبوتر، گنجشک را جلد نموده و با هم آشتی می داد. ولی وقتی به تهران آمد و این شهر پر دود و دم را برای زندگی برگزید، آنچه که آزارش می داد صدای اره برقی سوداگران ساختمان بود که درختان کهنسال شهر تهران را می بریدند. درختانی که وقتی قطع می شدند گویی دستان مشکاتیان را قطع می کردند.

مشکاتیکان در اواخر دهه 70 و تا اوایل دهه 80، به مدت هفت سال از اجرای صحنه ای به دور بود و در سکوت خانه اش به نوشتن کتاب و آهنگسازی مشغول.

او تا تابستان سال 1384 کنسرتی در کشور اجرا نکرد. یکی از واپسین کارهای این هنرمند آلبوم تکنوازی تمنا بود که در سال 1384 نواخت و منتشر کرد. و البته در پاییز 1386، به عنوان سرپرست گروه عارف، کنسرتی در تهران برگزار کرد که حمیدرضا نوربخش به عنوان خواننده در آن شرکت داشت.

24 اردیبهشت ماه هر سال یادآور پرویز مشکاتیان است و اردیبهشت 1400، 65 سال از شروع این هنرمند می گذرد.

مشکاتیان 12 سال قبل به دلیل یک عارضه قلبی در حالی که سن چندانی هم نداشت، در منزلش درگذشت. او اهل نیشابور بود و به همین دلیل در مراسم تشییع پیکرش، گروهی از دانشجویان دانشکده هنر این شهر به نشانه عزا تعدادی از سازهای خود را کفن پوش کردند و گروه موزیک شهر در طول مراسم تشییع، مارش عزا اجرا کرد. مشکاتیان را در جوار مقبره عطار نیشابوری به خاک سپردند و در حقیقت پیکر او مانند دوست و پدر همسرش ـ محمدرضا شجریان ـ پس از مرگ با یک شاعر همجوار شده است.

شجریان در فاصله سال های دهه شصت بود که همکاری گسترده ای را با پرویز مشکاتیان شروع کرد که حاصل آن، آلبوم هایی چون بیداد همایون، آستان جانان، سرّ عشق، نوا، دستان، گنبد مینا و جان عشاق بود. آنها در این سال ها به همراه گروه عارف کنسرت هایی را هم در خارج از ایران اجرا کردند.

در مراسم یادبود مشکاتیان محمدرضا شجریان گفته بود: پرویز رفت و ما را داغدار کرد. الگوی زندگی او اندیشه خیام بود و سال ها با این اندیشه زیست و در نهایت به معشوقش رسید.

پدر مشکاتیان استاد سنتورنوازی بود و در حقیقت او، مقدمات موسیقی را از شش سالگی نزد پدرش، حسن مشکاتیان آموخت. او آموختن موسیقی را در طول تحصیل در زادگاهش، نیشابور پی گرفت و تا سرانجام دوره متوسطه همچنان در پیشگاه پدر به فراگیری و تمرین مشغول بود.

مشکاتیان سال 1353 وارد دانشکده هنرهای زیبا در دانشگاه تهران شد و به آموختن ردیف میرزا عبدالله نزد نورعلی خان برومند و ردیف موسیقی سنتی نزد زنده یاد داریوش صفوت پرداخت.

او همزمان با آموزش ردیف، مبانی موسیقی ایرانی را نزد اساتیدی چون دکتر محمدتقی مسعودیه، دکتر مهدی برکشلی، عبدالله دوامی، سعید هرمزی و یوسف فروتن فرا گرفت.

او نوازندگی سنتور را در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی به صورت جدی ادامه داد و توانست در نوازندگی این ساز به مهارت ویژه و چشمگیری دست پیدا کند و همچنین توانست کارهای فراوانی را در زمینه آهنگسازی و نوازندگی سنتور به ویژه در زمینه ساخت قطعات همنوازی (ارکسترال)، تصنیف و نیز تکنوازی انجام دهد.

مشکاتیان در سال 1356، گروه عارف را تشکیل داد. او همکاری با رادیو را زیر نظر هوشنگ ابتهاج شروع کرد اما پس از مدتی کناره گیری کرد و موسسه چاووش را با همکاری هنرمندان گروه عارف و شیدا تشکیل داد.

مجید درخشانی ـ آهنگساز ـ درباره این نوازنده سنتور اظهار نموده بود: ساز او نه تنها برای سنتورنوازان که برای همه هم نسلانش تأثیرگذار بود و هنوز زمان می خواهد تا کسی این ردپاها را کشف کند و آثار او را بشناسد. اما در این میان خوشحالم که مشکاتیان در زمان حیاتش مورد لطف همگان و به خصوص مردم نهاده شد و آثارش به خوبی شنیده شد.

بسطامی و مشکاتیان فعالیت های مشترکی داشته اند که حاصل آن آلبوم های افشاری مرکب، مژده بهار، افق مهر و وطن من بود. افشاری مرکب که به عنوان نخستین اثر بسطامی در سال 1368 منتشر شد، با چند شب اجرا در تالار رودکی هم همراه بود و موفقیت هایی را با این هنرمند که آن موقع 33 ساله بود، به همراه داشت.

پروین مشکاتیان ـ خواهر پرویز مشکاتیان ـ در گفت وگویی با ایسنا برادرش را چنین توصیف نموده بود:پرویز مشکاتیان برای همه سازها احترام قائل و معتقد بود، اگر در کنسرت به ساز خاصی اهمیت بیشتری داده گردد، سازهای دیگر مغفول می مانند. و ادامه داده بود: پرویز با آثارش احساسات مردم و جامعه را بیان می کرد و با آثارش، بیان آهنگین غم و شادی مردم بود. پرویز شهر نیشابور را خیلی دوست داشت و به وطنش عشق می ورزید.

محمود دولت آبادی ـ نویسنده ـ نیز درباره این هنرمند عنوان نموده بود: اتفاق چیزی است مثل رعد. مشکاتیان در رعد خودش آتش گرفت.

کیوان ساکت نوازنده سه تار هم درباره این استاد سنتور گفته بود: مشکاتیان نابغه ریتم بود و از زیر پنجه هایش ریتم فوران می کرد. هیچ کدام از هم قطارهایش به پای او نمی رسیدند و بارها به او گفتم که به او حسودی می کنم.

ساکت با اشاره به این که مشکاتیان در بیماری و تندرستی کار می کرد، اظهار نموده بود: مشکاتیان بسیار زیبا ملودی و ریتم را راهنمایی می کرد و باید او را شاعر سنتور نامید زیرا بر تاریخ و فرهنگ ایران مسلط بود.