غذاهای ممنوعه و بحث برانگیز در دنیا: از پنیر کرمی تا میوه های سمی - مجله خزرکوه

1. کازو مارزو؛ پنیری با طعم کرم های زنده

کازو مارزو، به معنای پنیر فاسد (Rotten Cheese)، یکی از غذاهای سنتی و بحث برانگیز در جزیره ساردینیا در ایتالیاست. این پنیر با رها کردن مگس های مخصوص روی یک چرخ پنیر تهیه می شود. لاروهای مگس ها تخم ریزی نموده و پس از رشد، با تجزیه پنیر به آن طعم خمیری و قوی می بخشند. اما بحث برانگیزترین بخش ماجرا این است که لاروها زنده می مانند و هنگام مصرف، حرکت آن ها در دهان حس می شود. اگر لاروها به خوبی جویده نشوند، ممکن است در روده زنده بمانند و بیماری ای به نام مایازیس (Myiasis) ایجاد نمایند، که به معنای ورود لاروها به بافت های بدن است.

به علت خطرات سلامتی، مصرف کازو مارزو در اتحادیه اروپا ممنوع شده است. با این حال، این پنیر همچنان در بازار سیاه به فروش می رسد و هواداران خاص خود را دارد. ارزش این بازار سیاه حدود دو تا سه میلیون یورو در سال برآورد می شود، که نشان از محبوبیت و جذابیت این پنیر حتی با وجود خطرات بهداشتی دارد.

2. سوپ باله کوسه؛ عامل انقراض و اتلاف منابع

سوپ باله کوسه، به ویژه در آسیا، به عنوان غذایی لوکس و باارزش تلقی می شود و در مراسم خاصی مانند عروسی ها سرو می شود. تهیه این غذا به تخریب زیستگاه ها و کاهش جمعیت کوسه ها در اقیانوس ها منجر شده است. برخلاف تصور بسیاری، باله های کوسه از گوشت تشکیل نشده اند، بلکه تقریباً فقط حاوی کلاژن و غضروف هستند و طعم خاصی ندارند. باله های کوسه تنها به خاطر حس دهانی خاصی که دارند، به سوپ اضافه می شوند و فاقد ارزش غذایی هستند.

بعضی از کشورها، مانند ایالات متحده و استرالیا، شکار کوسه و استفاده از باله های آن را ممنوع نموده اند تا به حفاظت از این گونه ها یاری نمایند. گرچه بعضی جایگزین های مصنوعی برای سوپ باله کوسه فراوری شده اند، اما بسیاری از مردم همچنان به اصالت طعم و حس دهانی باله کوسه اصلی پایبند هستند.

3. آکی؛ میوه مرگ آور جامائیکایی

آکی (Ackee) میوه ای استوایی بومی آفریقای غربی است که در جامائیکا به طور گسترده مصرف می شود و به علت طعم خاص خود در غذاهایی مانند آکی و ماهی نمکی کاربرد دارد. اما آکی تنها زمانی ایمن است که به طور کامل رسیده باشد؛ اگر زودتر از موعد مصرف شود، حاوی ماده سمی هیپوگلیسین (Hypoglycin) است که می تواند بیماری ای به نام بیماری استفراغ جامائیکایی (Jamaican Vomiting Sickness) ایجاد کند. علائم این بیماری شامل استفراغ شدید، ضعف و در موارد شدید حتی مرگ است.

در ایالات متحده، واردات میوه آکی خام ممنوع است و تنها به صورت کنسروی و پخته شده قابل خریداری است. این محدودیت ها به علت محافظت از سلامت عمومی و جلوگیری از مسمومیت های احتمالی وضع شده است.

4. سوپ آشیانه پرنده؛ از بزاق پرنده تا غذای لوکس

سوپ آشیانه پرنده، یکی از غذاهای سنتی و لوکس در چین و سایر کشورهای آسیایی است. این آشیانه ها به وسیله پرندگان سوئیفتلت (Swiftlet) با استفاده از ترشحات بزاقی ساخته می شوند. بزاق این پرندگان حاوی موسیلاژ (Mucin) است که ماده ای ژلاتینی و چسبناک ایجاد می نماید. مردم این آشیانه ها را جمع آوری نموده و پس از خشک کردن و بازسازی آن ها در سوپ، به عنوان غذایی مقوی و انرژی زا مصرف می نمایند.

گرچه این سوپ هواداران زیادی دارد، اما واردات این آشیانه ها به آمریکا به علت خطر ابتلا به بیماری هایی مانند آنفلوآنزای مرغی ممنوع شده است. جمع آوری این آشیانه ها نیز به آسیب به محیط زیست و تخریب زیستگاه های طبیعی این پرندگان منجر می شود که باعث شده است بعضی از نهادهای محیط زیستی محدودیت هایی در این زمینه اعمال نمایند.

5. اورتولان؛ لقمه ای گران قیمت و بحث برانگیز در فرانسه

اورتولان (Ortolan) پرنده ای کوچک از خانواده گنجشک سانان است که به عنوان غذایی لوکس و نمادی از لذت جویی در فرانسه شناخته می شود. این پرنده را در تاریکی نگه می دارند تا دچار پرخوری شود و وزن بگیرد، سپس زنده زنده در ظرفی از برندی (Brandy) غرق می نمایند. پس از کشتن پرنده، آن را به طور کامل می پزند و به مصرف نمایندگان ارائه می نمایند. مصرف نمایندگان با قرار دادن دستمالی روی سر خود، اورتولان را به طور کامل می خورند. گفته می شود که دستمال به منظور حفظ عطر و طعم غذا و بعلاوه پنهان کردن این عمل از چشم خدا استفاده می شود!

این روش غیرانسانی و کاهش شدید جمعیت این پرنده، باعث شده است که از سال 2007 شکار اورتولان در اتحادیه اروپا ممنوع شود. اما همچنان این غذا هواداران سرسخت خود را دارد و به عنوان بخشی از فرهنگ و تاریخچه غذاهای لوکس فرانسه به جای مانده است.

نتیجه گیری

این غذاها نشان دهنده تنوع و پیچیدگی فرهنگ های غذایی دنیا هستند، اما به علت خطرات سلامتی و تاثیرات محیط زیستی، بسیاری از آن ها در کشورهای مختلف ممنوع شده اند. از پنیر کازو مارزو با کرم های زنده تا سوپ باله کوسه که به کاهش جمعیت کوسه ها منجر شده، هر یک از این غذاها چالش های خود را دارند. مصرف چنین غذاهایی، اگرچه در بعضی فرهنگ ها به عنوان نمادی از اصالت و لوکس بودن تلقی می شود، اما با توجه به آگاهی های تازه درباره سلامت و محیط زیست، با سوالاتی اخلاقی و بهداشتی روبرو است.