فشار خون و باور های اشتباه درمورد آن - مجله خزرکوه

باور اشتباه اول

رقم بالایی (سیستول) مهمتر از رقم پایینی (دیاستول) است

فشار خون سیستولیک (رقم بالایی) فشاری است که هنگام انقباض قلب در دیواره رگها به وجود می آید. فشار دیاستولیک (رقم پایینی)، زمانی است که قلب پس از پمپ زدن خود را رها می نماید. فشار خون به صورت فشار سیستولیک روی فشار دیاستولیک خوانده می گردد.

زمانی پزشکان بیشتر روی کنترل فشار خون دیاستولیک تاکید داشتند (یعنی رقم پایینی)، و اهمیت کمتری به فشار سیستولیک می دادند. اما امروزه بیشتر به فشار خون سیستولیک توجه می گردد اما هر دو رقم مهم اند. افزایش هر یک از این دو عدد می تواند تشخیص فشار خون بالا باشد. بنابراعلام انجمن قلب آمریکا، ریسک فاکتور و احتمال بیماریهای ایسکمیک قلب با هر 10 میلی متر جیوه افزایش در فشار خون دیاستولیک، دو برابر می گردد. در ضمن با هر 20 میلی متر جیوه افزایش در فشار خون سیستولیک در افراد میانسال و سالمند، این احتمال دو برابر خواهد شد. پس می بینید که هر دو رقم مهم هستند.

باور اشتباه دوم

اگر در مطب پزشک، فشار خون تان نرمال بود دیگر جای نگرانی نیست

پدیده ای به نام فشار خون مخفی (masked hypertension) وجود دارد که به حالتی گفته می گردد که فشار خون زمانی که در مطب پزشک هستید نرمال است اما وقتی بیرون هستید یا در خانه اید، فشار خون تان بالاست. عکس این شرایط نیز سندروم روپوش سفید است: وقتی که در مطب پزشک یا کلینیک هستید فشار خون تان بالا و وقتی در خانه اید فشار خون تان پایین است.

معلوم نیست چه درصدی از افراد دچار فشار خون مخفی هستند اما تخمین زده می گردد یک دهم بزرگسالان دچارش هستند. فشار خون مخفی مانند فشار خون بالا، ریسک بالاتری از مرگ و آسیب به ارگان های بدن دارد. به همین علت باید فشار خون تان را به طور منظم در خانه چک کنید، حتی اگر پزشک تان در ویزیت های ماهیانه این کار را انجام می دهد. بعد از هر چکاپ، رقم ها را یادداشت کنید و در مراجعه به پزشک آنها را نشان دهید.

باور اشتباه سوم

فشار خون بالا بیشتر مشکل سالمندان است

فشار خون با افزایش سن بالا می رود اما در افراد جوان و حتی بچه ها نیز می تواند وجود داشته باشد، مخصوصا به علت افزایش نرخ چاقی. مطالعه ای که فشار خون 14000 زن و مرد 24 تا 32 سال را کنترل و پیگیری نموده بود دریافت 19 درصد آنها مشکل فشار خون بالا داشته اند. فشار خون بالا هر چه زودتر به وجود بیاید و درمان نشده رها گردد، زودتر می تواند به ارگان هایی مانند کلیه ها، مغز و قلب آسیب وارد کند.

باور اشتباه چهارم

گرفتن فشار خون فقط از یک بازو کافیست

اختلاف 15 درجه ای یا بیشتر بین فشار خون دو دست می تواند نشاندهنده احتمال بیماری عروق محیطی و انسداد در رگهای خونی دست ها و پاها باشد. در پژوهشی معلوم شد مردان و زنانی که اختلاف فشار خون بین دو دست داشتند، دو برابر بیشتر مستعد ابتلا به بیماری عروق محیطی و افزایش ریسک سکته مغزی و بیماری قلبی بوده اند. وقتی فشار خون تان را چک می کنید از هر دو دست فشار بگیرید.

باور اشتباه پنجم

نمی توانید از فشار خون بالا پیشگیری کنید

خیلی از افراد همچنان عقیده دارند اگر از نظر ژنتیکی زمینه فشار خون بالا را داشته باشند پس باید فشار خون شان بالا باشد و چاره ای ندارند. 90 درصد از موارد فشار خون بالا، فشار خون اولیه هستند؛ یعنی هیچ علت شناخته شده ای وجود ندارد. بیشتر موارد فشار خون اولیه، عامل ژنتیکی دارند. ده درصد به جامانده نیز فشار خون ثانویه هستند. این نوع فشار خون، علتی واقعی دارد که شایع ترین آنها، تنگی شریانی است که به کلیه ها منتهی شده و شریان کلیوی نامیده می گردد. در بعضی موارد، پزشکان ممکن است لوله مصنوعی جایگذاری نمایند تا شریان تنگ را باز نموده و یا عمل بای پس انجام دهند. اما در موارد خفیف تر، داروهای فشار خون می توانند این مشکل را کنترل نمایند. بعضی از مسائل خاص در غدد درون ریز نیز می توانند موجب فشار خون ثانویه شوند. اگر فشار خونی دارید که با مصرف داروهای گوناگون، به خوبی کنترل نمی گردد پس ممکن است علت ثانویه داشته باشد.

شما می توانید از فشار خون اولیه جلوگیری کنید یا حتی شروع آن را به تاخیر بیندازید:

. اگر چاق هستید یا اضافه وزن دارید، وزن کم کنید.

. دست کم 150 دقیقه در هفته ورزش با شدت میانه انجام دهید.

. رژیم غذایی سالم و طبیعی داشته باشید. رژیم غذایی DASH ریسک فشار خون بالا را کم می نماید.

. سیگار نکشید.

. الکل مصرف نکنید.

. استرس تان را کنترل کنید.

باور اشتباه ششم

مهم نیست چه زمانی فشار خون تان را چک می کنید

بهتر است فشار خون تان را صبح ها و عصرها مقدار بگیرید. اگر فشار خون تان در عصر 20 درصد پایین تر از فشار خون تان در صبح باشد احتمالا افزایش فشار خون صبحگاهی دارید؛ یعنی بعد از بیدار شدن از خواب، فشار خون تان به اندازه قابل توجهی بالا می رود. افزایش فشار خون در صبح به طور غیر مستقیم با افزایش ریسک حمله قلبی، نارسایی قلبی و سکته مغزی ارتباط دارد. افرادی که چاق هستند یا دیابت نوع دوم دارند، زنان و بعلاوه سالمندان بیشتر در معرض این نوع افزایش فشار خون هستند.

برای کنترل افزایش فشار خون صبحگاهی، تقریبا یک ساعت بعد از بیدار شدن از خواب و یک ساعت پیش از رفتن به رختخواب مقدار بگیرید، پیش از گرفتن فشار خون، کافئین مصرف نکنید و عددها را یادداشت نموده و به پزشک تان نشان دهید.

پ