تخریب ساختمان با مواد منفجره: پیش نیازها، قوانین و روش اجرا
به گزارش مجله خزرکوه، آماده سازی زمین از اقدامات اولیه به منظور آغاز پروژه ساخت وساز است. اگر بنایی قدیمی در محل مورد نظر قرار داشته باشد، چاره ای جز تخریب آن نخواهیم داشت. روش های زیادی برای تخریب ساختمان ها و سازه های قدیمی وجود دارند که هر یک از آن تحت شرایط خاصی به کار گرفته می شوند. بعضی از آن ها مخصوص ساختمان های کوچک هستند و بعضی هم مانند تخریب ساختمان با مواد منفجره عمدتاً در ساختمان های عظیم به کار گرفته می شوند. برای اینکه درک درستی از شیوه عملکرد این روش پیدا کنید، بهتر است که تا آخر این مقاله با ما همراه باشید.
جهت دریافت خدمات پتینه سقف منزل با گروه ساختمانی آبان در ارتباط باشید. هر گونه خدمات رنگ آمیزی با تکنیک های مدرن پتینه کاری را به ما بسپارید.
انواع روش های تخریب ساختمان
از مهم ترین و پرکاربردترین روش های تخریب ساختمان می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- تخریب از بالا به پایین به روش دستی
- تخریب از بالا به پایین به روش ماشینی
- تخریب ماشینی با لودر های خرد نماینده هیدرولیکی
- تخریب با استفاده از مواد منفجره
- تخریب با استفاده از گوی تخریب
تخریب ساختمان با استفاده از مواد منفجره
در این روش، تخریب ساختمان از طریق نصب مواد منفجره مخصوص در مکان هایی معین در فضای داخلی ساختمان صورت می گیرد. تخریب ساختمان با مواد منفجره عمدتاً در مورد ساختمان و سازه های بسیار بلند و عظیم که استفاده از دیگر روش ها در آن ها ایمن نیست و از طرفی زمان و هزینه زیادی را طلب خواهد نمود، استفاده می گردد.
تخریب سازه با استفاده از مواد منفجره در کسری از ثانیه صورت خواهد گرفت. تخریب سازه را می توان به گونه ای تنظیم کرد که دقیقاً در موقعیت مکانی خود ریزش کند و یا در صورت لزوم آن را به گونه ای تنظیم کرد که به سمت خاصی متمایل گردد.
اقدامات قبل از تخریب ساختمان با مواد منفجره
قبل از آغاز به کار تخریب ساختمان با استفاده از مواد منفجره باید نکاتی را مدنظر قرار داد که اصلی ترین آن ها شامل موارد زیر می شوند:
- آیا فضای مناسب و کافی برای پرداختن به نخاله ها و آوار های ساختمانی ایجاد شده از طریق انفجار وجود دارد؟
- آیا حداقل میزان مواد منفجره استفاده خواهد شد؟
- آیا تخریب ساختمان در اثر انفجار باعث آسیب به سازه های اطراف از طریق خرده های ساختمانی می گردد یا میزان این خرده ها کنترل و محدود خواهد شد؟
- آیا اقدامات لازم در مورد کنترل گرد و غبار اجرا شده است؟
- آیا ساختمان بعد از انفجار به خودی خود فرو خواهد ریخت یا برای تخریب کامل آن به ماشین آلات مخصوص احتیاج خواهد شد؟
- آیا مقرون به صرفه و ایمن بودن تخریب ساختمان با روش انفجار نسبت به دیگر روش ها تائید شده است؟
مراحل تخریب ساختمان با مواد منفجره
مراحل اجرای این عملیات شامل آماده سازی ساختمان تا منفجر کردن آن می گردد. با توجه به حساسیت این روش از تخریب ساختمان، در اجرای تمامی مراحل باید حداکثر دقت اعمال گردد. این روش به ترتیب مراحلی که در زیر به آن ها اشاره شده است صورت می گیرد.
تخریب و تضعیف اولیه ساختمان
این مرحله شامل برداشتن و حذف تمامی دیوار های غیر باربر، در و پنجره ها، تجهیزات مکانیکی، لوله کشی ها، نرده های راه پله و نمای داخلی و بیرونی می گردد. این اجزا می توانند به نوبه خود موجب کاهش تأثیرگذاری مواد منفجره بر اجزای مورد نظر مانند ستون و سقف شوند. ستون هایی که دارای میلگردها و اجزای به شدت فشرده هستند باید تضعیف شوند. دیوار های برشی هم باید به روش مکانیکی تضعیف شوند و لایه بتنی پیرامون فولاد برداشته گردد.
دریل کاری برای نصب مواد منفجره
به این منظور با استفاده از تمامی نقشه های سازه در وهله اول باید اجزای ساختاری که به هر نحوی موجب تسهیل تخریب ساختمان می شوند شناسایی شوند. کلیدی ترین جز ساختمان برای تخریب، ستون است. بدین ترتیب تمامی ستون ها باید دریل کاری شوند.
قرار دادن مواد منفجره روی سطح ستون ها باعث می گردد که موج ناشی از انفجار به بیرون از ستون راهنمایی گردد اما حفاری ستون و قرار دادن مواد منفجره در داخل آن باعث می گردد که تمامی موج ناشی از انفجار از درون ستون بگذرد. بعد از قرار دادن مواد منفجره در حفرات دریل شده در ستون ها، به منظور جلوگیری از خارج شدن موج و انرژی ناشی از انفجار، انتهای گمانه حفر شده را با استفاده از کیسه های ماسه می پوشانند.
نصب شارژ یا خرج مواد منفجره
مواد و ترکیبات زیادی به این منظور در دسترس هستند که مواد منفجره واتر ژل یا امولوسیون های انفجاری دو نوع از بهترین های آن ها هستند؛ که نسبت به مواد منفجره قدیمی آمونیوم نیترات کارایی به مراتب بهتری دارند.
فرمول طراحی انفجار برای تخریب ساختمان
بدین منظور به طور معمول از دو فرمول نظامی و غیرنظامی استفاده می گردد که هر یک از آن ها دارای مزایا و معایب خاص خود هستند. فرمول سوئدی لانکویست، فرمول آلمانی یا کرایوس، فرمول سوئدی گاستافسون و فرمول روسی ساویتسکی، نیکیفوروفا و گروسمن از جمله پراستفاده ترین فرمول های غیرنظامی هستند.
جایگذاری لرزه سنج ها
به منظور وارد کردن آسیب هایی بالقوه و مناسب به ستون ها باید شدت انفجار در سطح معینی باشد. با استفاده از لرزه سنج ها می توانند شدت انفجار را سنجید و در مورد کارساز بودن یا نبودن انفجار در تخریب ساختمان جمع بندی کرد.
نصب محدودنماینده های خردشدگی سازه
با انفجار، عناصر ساختمانی از هم می پاشند و انواع و اقسام خرده های ساختمانی به اطراف پرت می شوند. به همین دلیل و به منظور محدود کردن فرایند خردشدگی و جلوگیری از وارد آمدن آسیب به ساختمان های اطراف از روش های مختلفی مانند پشته های خاکی استفاده می نمایند. بر اساس استاندارد های بین المللی بهداشت و سلامت شغلی، ذرات گرد و غبار با اندازه های برابر با 1 تا 100 میکرون خطراتی را برای سلامتی افراد در پی خواهند داشت.
مشخص محل ریزش ساختمان
محل ریزش ساختمان از طریق خط سیر و جهت ریزش ساختمان مشخص می گردد. به منظور داشتن کنترل کافی بر این جهت باید از فروپاشی و تخریب پیوسته ساختمان اطمینان حاصل کرد. بدین منظور باید شناخت کافی از محل قرار گیری ستون ها و اتصال های ممکن میان این ستون ها داشته باشیم.
تراکم و موقعیت مواد منفجره
تراکم منفجره در اجزای بتنی و فولادی در ستون های پایین ترین طبقه ساختمان بیشترین مقدار خود را دارد. انفجار این میزان تراکم از مواد منفجره انرژی زیادی را آزاد خواهد نمود که برای تخریب ساختمان کافی است.
مشخص زمان بندی انفجار
زمان بندی انفجار بر اساس قوانین علم فیزیک باید به گونه ای صورت گیرد که در نهایت موجب ریزش آزاد ساختمان گردد. در شکل زیر خلاصه مراحل اجرایی تخریب ساختمان با استفاده از مواد منفجره و دلایل موفقیت آمیز بودن یا نبودن آن را مشاهده می کنید.
معیار های تخریب ساختمان با مواد منفجره
- از حداقل مواد منفجره لازم بهره ببرید.
- به منظور سبک سازی ساختمان و تسهیل تخریب آن تمامی اجزای ساختمانی لازم را جدا کنید.
- لرزش های زمین را به منظور جلوگیری از وارد آمدن آسیب به ساختمان اطراف به حداقل برسانید.
- گسترش ابر گرد و غبار را کنترل و به حداقل برسانید.
- پرتاب خرده های ساختمانی را به حداقل برسانید.
- محل دقیق ریزش و تخریب ساختمان را معین کنید.
- فاصله لازم از محل تخریب ساختمان را دقیقاً معین کنید.
معایب تخریب ساختمان با مواد منفجره
- انتشار مقدار زیادی گرد و خاک.
- آلودگی صوتی زیاد.
- خطرات همراه با استفاده از مواد منفجره.
- فراهم کردن فضای کاری وسیع.
- خطرات مربوط به خردشدگی و پرتاب اجزای ساختمانی.
- تخلیه ساختمان های مجاور.
- فراوری حجم زیادی از ضایعات در کسری از ثانیه.
سخن آخر
روش های زیادی برای تخریب ساختمان های قدیمی وجود دارد و بدون شک تخریب با مواد منفجره به ویژه در ساختمان های عظیم یکی از جذاب ترین گزینه ها است. تخریب ساختمان با این رو مزایای زیادی همچون صرفه جویی در زمان و هزینه و کاهش نیروی کار مورد احتیاج در پی دارد. با این وجود معایبی همچون آلودگی های هوایی و صوتی زیادی نیز در پی خواهد داشت.
منبع: ویکی ساختمان