فرزندپروری آگاهانه برای والدین و بچه ها چه فوایدی دارد؟ - مجله خزرکوه

حقیقت این است که بزرگ کردن بچه ها هیچ وقت کار آسانی نبوده و به نظر نمی رسد آسان تر هم بگردد. والدین چه بیرون از خانه کار نمایند چه نه، افرادی پرمشغله هستند. خانه داری و کار بیرون و کارهای دیگری که برای اداره زندگی ضروری است، زمان زیادی را برای تأمل باقی نمی گذارد.

با این حال، ممکن است تعجب کنید که بدانید راهی وجود دارد که بتوانید سرعت زندگی خود را کم کنید و همچنان همه کارها را انجام دهید. بهتر از آن، شما می توانید به همان میزان کارآمد باشید و استرس کمتری تجربه کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره فرزندپروری مطلعانه (mindful parenting) و اینکه آیا واقعاً امکان پذیر است و چه تفاوتی در خانواده شما ایجاد می نماید، خواندن این متن را ادامه دهید.

فرزندپروری مطلعانه چیست؟

فرزندپروری مطلعانه به این معنا نیست که باید مدیتیشن کنید، همواره کامل باشید یا هرگز از بچه ها خود ناامید نشوید. مانند بسیاری از اشکال فکر مطلعی، این یک تمرین است، بنابراین هیچ درست یا غلطی وجود ندارد. والدگری مطلعانه کوششی است برای ایجاد مطلعی، توجه و کنجکاوی در تعاملات شما با بچه هاتان.

این شامل گوش دادن، تأمل و انتخاب روشی است که هم والدین و هم کودک را مسرور می نماید. هنگامی که والدگری مطلعانه را تمرین می کنید، سرعت خود را کاهش می دهید تا کمتر به بچه ها خود واکنش نشان دهید. این به شما یاری می نماید تا احساس آرامش و کنترل را دوباره به دست آورید.

بعلاوه به شما به عنوان والد یاری می نماید دید بلندمدت به آورید و کمتر احساس فشار کنید. فضایی را برای شما آزاد می نماید تا به آرامی احساسات منفی را پردازش کنید و آغاز به قدردانی از شادی های کوچک و روزمره کنید.

چرا فکر مطلعی برای والدین مهم است؟

به این موضوع که فرزندپروری آسان نیست، به میزان پرداخته نشده است. فرزندپروری در برترین حالت چالش برانگیز است. در بدترین حالت، می تواند به شدت سخت باشد. پدر و مادر شدن تغییری اساسی در زندگی فرد است. تعداد کمی از رویدادهای دیگر زندگی این قدرت را دارند که اولویت ها، برنامه ها، احساسات و رفاه شما را کاملاً تغییر دهند. تعداد بسیار کمی از ما (بخوانید هیچ یک از ما) واقعاً برای تغییری به این بزرگی و تغییرات دیگری که در پی خواهد داشت آماده هستیم.

شاید فکر می کردیم زندگی مان قبلاً هم شلوغ بوده است، بچه ها هم در این شلوغی به جهان می آیند. اما وقتی ما پدر و مادر می شویم، مشغله اغلب خفه نماینده می گردد. بچه ها هجوم دائمی از خواسته ها را به همراه دارند. بزرگ کردن آن ها اغلب شبیه کوشش برای ضربه زدن به یک هدف متحرک است. بدون هدایت روشن درباره اینکه آیا ما آن را به درستی انجام می دهیم یا نه ما تمایل داریم این عدم اطمینان را به عنوان شکست در نظر گیریم. باید بگوییم که در واقع، این بدتر از شکست و کاملاً دردناک است.

این اغراق نیست. در چندین مطالعه درباره عدم اطمینان، شکست و درد، محققان دریافتند که مردم از عدم اطمینان بیشتر از بازنده بودن، نتیجه منفی یا درد می ترسند. در یک آزمایش، شرکت نمایندگانی که مطمئن نبودند شوک دردناکی دریافت خواهند کرد، به طور قابل توجهی استرس بیشتری نسبت به آن هایی که می دانستند شوک در راه است، داشتند. بزرگ کردن بچه ها گاهی اوقات می تواند مانند یک دوره طولانی انتظار برای آن شوک باشد. مغز ما ابهام را به عنوان یک تهدید درک می نماید.

ندانستن آنچه قرار است اتفاق بیفتد بسیار استرس زاتر از پیش بینی اتفاق بد است. وقتی می دانیم بدترین اتفاق در راه است، می توانیم برای آن آماده شویم. وقتی نمی دانیم چه چیزی در راه است، نمی توانیم کاری بیشتر از نگرانی و صبر انجام دهیم. بچه ها این حس عدم اطمینان را به طرق مختلف تحریک می نمایند.

اول اینکه، آن ها طبیعتاً غیرقابل پیش بینی هستند. والدین در یک حالت تقریباً دائمی از اضطراب درجه پایین هستند زیرا سعی می نمایند هر تهدید احتمالی (یا ناراحتی که تعداد زیادی از آن وجود دارد) را پیش بینی نمایند. دیگر اینکه، هیچ راهی برای دانستن اینکه آیا کار والدگری را به خوبی انجام می دهید یا نه وجود ندارد و راستش را بخواهید، احتمالاً برای حدود سی سال یا بیشتر متوجه نخواهید شد.

والدین می توانند به جای تسلیم شدن در برابر استرس مداوم، کنترل تنها چیزی را که در اختیار دارند، یعنی لحظه حال را در اختیار بگیرند. انتخاب رها کردن اضطراب و تمرکز بر آنچه در حال حاضر اتفاق می افتد، مزایای قدرتمندی دارد.

مزایای فرزندپروری مطلعانه

• خشم، استرس و اضطراب را کاهش می دهد؛
• به غیرفعال کردن پاسخ جنگ یا گریز یاری می نماید؛
• باعث می گردد احساس آرامش بیشتر و بر احساسات خود کنترل بیشتری داشته باشید؛
• انرژی عاطفی کمتری مصرف می نماید؛ به شما یاری می نماید تا با بچه ها خود ارتباط برقرار کنید؛
• خودتنظیمی و انعطاف پذیری عاطفی را توسعه می دهد؛
• مکانیسم های مقابله ای مثبت را برای بچه ها مدل می نماید؛
• اعتماد به نفس و اعتماد را در رابطه والدین و فرزند ایجاد می نماید؛ تعاملات مثبت و عاشقانه را تشویق می نماید؛

پنج مهارت فرزندپروری مثبت چیست؟

فرزندپروری مثبت رویکردی برای تربیت فرزند است که ریشه در احترام متقابل، محبت و انتظارات روشن دارد. با تمرکز بر فرزندپروری جوابگو (نه واکنشی)، به خوبی با شیوه های فکر مطلعی و فرزندپروری مطلعانه هماهنگ است. متیو سندرز و تروور مازوچلی (Matthew Sanders and Trevor Mazzucchelli) در مقاله خود با عنوان قدرت فرزندپروری مثبت از تحقیقات رشدی برای ترسیم پنج مهارت کلیدی برای فرزندپروری مثبت استفاده می نمایند. این ها محیطی امن و مجذوب کننده، محیط یادگیری مثبت، نظم و انضباط قاطعانه، انتظارات واقع بینانه و مراقبت از خود والدین را فراهم می نمایند.

1. محیط امن و مجذوب کننده

هرچه محیط آموزشی شما برای بچه ها مناسب تر باشد، کمتر مجبور خواهید بود نه بگویید. خانه خود را به گونه ای چیدمان کنید که برای بچه های که در آنجا زندگی می نمایند آسان و راحت باشد. می توانید خوراکی های میان وعده را در قفسه هایی قرار دهید که به راحتی در دسترس هستند، یا اسباب بازی ها را در ظرف های شفاف ذخیره کنید تا به راحتی ببینید که کجا هستند. یاری به بچه ها برای ایجاد استقلال بخش مهمی از رشد کودک است.

2. محیط یادگیری مثبت

بچه ها با عشق به یادگیری متولد می شوند و مراقب آن ها اغلب معلم مورد علاقه آن هاست. وقتی آن ها با سؤال یا هیجان به سراغ شما می آیند، عشق خود به یادگیری را با شما در میان می گذارند. با حوصله و مشتاقانه به سؤالات آن ها پاسخ دهید. ممکن است چیزهایی برای شما قدیمی باشد، اما همه چیز برای آن ها کاملاً نو است.

3. انضباط قاطعانه

فرزندپروری مثبت به این معنا نیست که به بچه هاتان اجازه دهید هر کاری که می خواهند انجام دهند. این بدان معنی است که شما انتظارات و مرزهای واضحی را مشخص می کنید که آن ها درک می نمایند. ثبات برای بچه ها مهم است. به آن ها یاری می نماید تا جهانی خود را درک نمایند و عدم اطمینان را به حداقل برسانند. بعلاوه به نوجوانان می آموزد که محیط آن ها قابل پیش بینی و امن است.

4. انتظارات واقع بینانه

ما به عنوان یک پدر و مادر، از بچه هامان انتظار داریم که اشتباه نمایند و ما آماده هستیم که آن ها را در هر حال دوست داشته باشیم. اما اغلب به آن ها نوعی حس شفقت داریم که به خودمان نداریم. شما بچه ها خود را با استانداردهای بالا نگه می دارید و اگر آن ها را رعایت نکردند با درک و حمایت با آن ها برخورد می کنید. مهم است که همین لطف را به خودتان هم بکنید. هر روز عالی یا حتی خوب پیش نخواهد رفت. اما شما همواره این توانایی را دارید که انتخاب کنید در حال حاضر چگونه پیش رود.

5. خودمراقبتی والدین

فکر مطلعی و در واقع، هر نوع کار درونی زمانی که به احتیاجهای اولیه خود رسیدگی نموده باشید بسیار بسیار آسان تر است. فرزندپروری مثبت تعهد به شهادت نیست. فقط زمانی واقعا کار می نماید که به میزان کافی پایدار باشید تا سرعت خود را کاهش دهید و پاسخ بهینه خود را انتخاب کنید.

شما را نمی دانم، اما ما مطمئناً وقتی گرسنه، خسته، تشنه یا از نظر عاطفی خسته هستیم، برترین خودمان نیستیم. مراقبت از خود سخت تر از چیزی است که فکر می کنید مخصوصاً وقتی بچه های کوچکی دارید. اما کار درونی را بسیار آسان تر می نماید. سلامت روان ما به طور مستقیم با سلامت جسمانی ما مرتبط است و غفلت از یکی اغلب باعث واکنش بیشتر در دیگری می گردد.

خودمراقبتی نیز نباید همواره به طور کامل انجام گردد. توسعه فکر مطلعی به شما یاری می نماید متوجه شوید که چه زمانی احساس خستگی، گرسنگی یا عدم تعادل می کنید. به هر حال، قهوه چیز فوق العاده ای است اما نه زمانی که فقط روی آن می توانید بدوید.

چگونه می توانم مراقب بچه ها باشم؟

اگر مانند بیشتر والدین هستید، به این فکر می کنید که این کار خیلی خوب به نظر می رسد، اما چطور باید سرعتم را کم کنم و مراقب بچه هایم باشم؟ پاسخ این است، فقط انجام دهید.

قبل از اینکه حتی سعی کنید آغاز کنید باور کنید که استرس، عصبانیت و دویدن برای هیچ، پیش احتیاج تربیت بچه های شاد نیستند. وقتی را تصور کنید که بچه ها را برای رفتن به مدرسه آماده می کنید، نیمه بیدار هستید، بچه ها گرسنه هستند، فقط یک لنگه جوراب خود را پیدا می کنید و می توانید احساس کنید که آغاز به از دست دادن آرامش خود نموده اید.

این روش بیدار شدن در صبح می تواند به یک عادت تبدیل گردد. این خبر بدی است. خبر خوب این است که عادت ها را می توان شکست یا بهتر از آن، می توان آن ها را با عادت هایی جایگزین کرد که برای شما و خانواده تان بهتر عمل می نمایند. چگونه یک عادت را ترک کنیم؟ ما با شناسایی رفتاری که می خواهیم تغییر دهیم آغاز می کنیم و متوجه می شویم که چه زمانی اتفاق می افتد و متعهد به انجام کاری متفاوت می شویم.

اگر از دویدن خود در صبح خسته شده اید، بنشینید و تصمیم بگیرید که چه چیزی بزرگ ترین تفاوت را در روز شما ایجاد می نماید. هنگامی که متعهد به انجام کاری متفاوت شدید، خواهید دید که گزینه ها پیش روی شما خود را نشان می دهند. وقتی احساس می کنیم گیر نموده ایم دوست داریم تا آنجا که می توانیم راه های زیادی برای تغییر یک موقعیت در فکرمان ایجاد کنیم. بیایید با محتمل ترین ها آغاز کنیم و با تمام شدن ایده ها، مسخره ها را پاک کنیم. مثلا:

راه هایی برای سهولت بیشتر کارها در صبح:

• شب قبل لباس های مدرسه را بیرون بیاور؛
• 30 دقیقه زودتر از خواب بیدار شو تا برای خودت وقت داشته باشی؛
• به بچه ها برای رسیدن به موقع به مدرسه جایزه بدهید؛
• در رختخواب بمانید و از همسرتان بخواهید این کار را انجام دهد؛
• روی بچه ها آب بریزید و بیدار شدن و دوش گرفتن را با هم ترکیب کنید؛
• بچه ها را با لباس خواب به مدرسه بفرستید، با این ادعا که فکر می کردم روز لباس خواب است (فقط یک یا دو بار کار می نماید)؛
• به خانه ای در نزدیکی مدرسه نقل مکان کنید؛
• به راننده اتوبوس رشوه بدهید تا بچه ها را به جای شما آماده کند؛
• تغییر شغل دهید و راننده اتوبوس شوید و بچه ها را با خود سر کار ببرید؛
• تصمیم مدرسه در خانه را عملی کنید و برای همواره از شر اتوبوس مدرسه راحت شوید؛

بیشتر اوقات این کار باعث خنده می گردد ولی بعلاوه باعث می گردد آغاز به تفکر متفاوت درباره موقعیت کنید. گاهی اوقات، حتی با یک راهکار قابل اجرای نو روبه رو می شوید. اما حتی وقتی این اتفاق نمی افتد، احساس خواهید کرد که بیشتر استرس خودم را کنترل نموده اید و کمتر از موقعیت آزار می بینید زیرا می دانید که می توان آن را تغییر داد.

انجام این کار آسان نیست، اما واقعاً تنظیم کردن و توجه کامل به فرزندتان نیز می تواند مفید باشد. بچه ها صدای پس زمینه خوبی فراوری نمی نمایند. بچه ها خردسال طوری طراحی شده اند که توجه شما را به خود جلب نمایند، بالاخره برای بقا به آن احتیاج دارند. دفعه بعد که متوجه شدید توجهتان بین بچه هاتان و مسئولیت های دیگرتان تقسیم شده است، ابتدا سعی کنید یک نفس عمیق بکشید.

سپس هر چیزی را که روی آن کار می کنید کنار بگذارید و ببینید فرزندتان به چه چیزی احتیاج دارد. البته ممکن است انجام این کار همواره سخت باشد. ممکن است احساس کنید کار زیادی انجام نمی دهید. اما به طور واقع بینانه، این احتمال وجود دارد که توجه بی نظیر شما برای چند دقیقه، بیشتر از چند ساعت چندوظیفه ای بودن، در رفتار فرزندتان تفاوت ایجاد کند.

نکات کلیدی برای فرزندپروری مطلعانه

اگر فرزندپروری مطلعانه راهکاری سریع برای همه چالش های زندگی خانوادگی بود، خوب می شد. واقعیت این است که همواره روزهایی وجود خواهند داشت که در آن احساس ناامیدی خواهید کرد. فرزندپروری همواره با چالش هایی همراه خواهد بود، اما شما می توانید نگاه خود را به آن ها تغییر دهید.

ممکن است راه نوی برای مقابله با موقعیت های استرس زا پیدا کنید. تا زمانی که مایل به کنجکاوی درباره جهانی درونی خود هستید، این کار والدین مطلع را به درستی انجام می دهید.

منبع: VeryWellMind